ثبت علامت تجاری و الزاماتی که باید رعایت شود

نکاتی در باب ثبت علامت تجاری

علامت تجاری عبارت است از هر علامتی اعم از نقش، تصویر ، رقم ، حرف ، مهر، لفاف و … که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی تجاری یا فلاحتی، استعمال می گردد. ممکن است یک علامت تجاری برای تشخیص و امتیاز محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعت یا تجار یا محصول یک شهر یا یک ناحیه از مملکت، مورد استفاده قرار می گیرد.

استفاده تجار از علامت تجاری الزامی نمی باشد ( تبصره ماده یک قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1/ 4 / 1301شمسی ) و حق استفاده انحصاری علامت تجاری از آن شخصی است که علامت را در مرجع ثبت شرکت ها ثبت نموده باشد. ( ماده دو قانون ثبت علائم و اختراعات ). به عبارتی، علامت تجاری به ثبت رسیده را تجار دیگر نمی توانند استعمال می نمایند و از این دیدگاه الزام خاصی را برای دیگر تجار به وجود می آورد.

مالک علامت تجاری به ثبت رسیده می تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده نماید و یا شخصی که مرتکب عملی گردد که عادتاَ منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد در دادگاه اقامه دعوی نماید.

مرجع ثبت علامت تجاری و اختراعات ، ” اداره کل مالکیت صنعتی ” است. ثبت کلیه علائم یاد شده و اختراعات تنها در همین اداره انجام می شود.

براساس ماده 9 قانون ثبت علائم و اختراعات:”در موارد ذیل متصدی شعبه یاد شده در ماده 6 تقاضای ثبت را مسترد می نماید :

1. چنانچه علامت مخالف مقررات قانون باشد.
2. چنانچه علامت پیش از این به نام دیگری به ثبت رسیده و یا شباهت علامت با علامت دیگری که به ثبت رسیده است به اندازه ای باشد که مصرف کنندگان عادی یعنی اشخاصی را که اطلاعات مخصوصی ندارند به اشتباه بیندازد”

علائم ممنوع

ماده 5 قانون ثبت علائم و اختراعات، اختیار کردن برخی علائم به عنوان علامت تجاری و یا قراردادن آن را به عنوان یکی از اجزاء علامت تجاری ، منع می نماید که موضوع بعضی از آن ها هم اکنون منتفی می باشد و بقیه عبارتند از :

• پرچم مملکتی و هر پرچم دیگری که دولت ایران استفاده آن را به عنوان علامت تجاری منع نماید. نشان ها و انگ ها( = علامات ) دولتی . ( وزارت امور خارجه، نمونه هایی از پرچم کشورهای مختلف را به اداره ثبت علائم و اختراعات ارسال می نماید تا از ثبت علائمی که مانند آن ها باشد خودداری گردد).
• کلمات یا عباراتی که تصور انتساب به مقامات رسمی ایران را سبب گردد.
• علامت موسسات رسمی، مانند هلال احمر و نظایر آن .
• علائمی که مخل انتظامات عمومی یا منافی عفت باشد.

مواردی که داشتن و ثبت علامت تجاری الزامی می باشد :

بنا بر گفته های فوق موسسات تجاری جز در مواردی که دولت آن را الزامی نماید ، ملزم به ثبت علامت تجاری نمی باشند اما حق استفاده انحصاری علامت برای آن ها در صورت ثبت آن برند می باشد بدین مفهوم که اشخاصی که علامت خود را ثبت نکنند نمی توانند از استفاده اشخاص دیگر از آن علامت جلوگیری بعمل آورند.

براساس مصوبه سوم اردیبهشت 1328 هیاًت وزیران،ثبت علائم برای هر یک از این موارد الزامی می باشد :

• الف) داروهای اختصاصی مورد استعمال طبی
• ب) مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص ارائه می گردند
• ج)  آب های گازدار
• ه) لوازم آرایش که برای استفاده مستقیم بر روی پوست انسان به کار می رود.

بنابراین طبق ماده فوق ، کلیه اجناس دارویی و طبی و مواد غذایی یاد شده در آن آیین نامه،اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته و وارد کشور شود و در بازار تحت اسم مشخصی که بر روی برچسب آن زده می شود به فروش می رسد میبایست علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده داشته باشد و در روی برچسب نکات زیر ذکر گردد :

• الف- اسم تجارتی و نشانی سازنده ی جنس با قید کشور مبدا
• ب- شماره ثبت علامت در ایران

در ادامه ثبت کریم خان به توضیح نکاتی در مورد مجازات ها می پردازد.

مجازات ها :

به موجب قانون مجازات اسلامی، اشخاص ذیل به حبس تا شش ماه محکوم خواهند شد :

1. اشخاصی که علامت تجاری الزامی را در روی محصولی که الزاماً میبایست دارای آن علامت باشد، استفاده نکنند.
2. اشخاصی که عالماَ محصولی را به فروش برسانند ، که دارای علامتی نباشد که برای آن محصول الزامی می باشد.

لازم به ذکر است، موسسات تجاری،صنعتی و کشاورزی به ثبت رسیده در خارج از کشور نیز طبق ماده ( 4 ) قانون ثبت علائم و اختراعات به شرط رعایت موارد ذیل می توانند از مزایای این قانون برخوردار شوند :

1. علائم تجاری خود را براساس مقررات این قانون در ایران ثبت کنند.
2. کشور محل اقامت موسسه یا شرکت یاد شده ، براساس عهده نامه و یا قوانین داخلی خود علائم تجاری ایران را مورد حمایت قرار دهد.

بند ( 2 ) ماده ( 4 ) قانون ثبت علائم و اختراعات با پیوستن کشور ایران در اسفند ماه سال 1337 به اتحادیه بین المللی پاریس که در جهت حمایت از مالکیت صنعتی، تجاری و کشاورزی پایه گذاری شده است ؛ رسمیت بیشتری یافت. در حقیقت همه کشورهایی که به اتحادیه بین المللی پاریس پیوسته اند میبایست از ثبت علائم و اختراعات اتباع و ساکنین سایر کشورهای عضو اتحادیه یاد شده ، حمایت ننماید.

علامتی که به ثبت رسیده باشد ، از تاریخ ارائه اظهارنامه مورد حمایت قرار می گیرند و زمان اعتبار علامت به ثبت رسیده ، ده سال می باشد. ولی صاحب علامت یا قائم مقام یا نماینده قانونی او، می تواند ثبت علامت را تا شش ماه پس از انقضای مدت اعتبار آن، هر ده سال یک بار تجدید نماید. در این صورت حق استفاده انحصاری ده سال، با صاحب علامت خواهد بود و به همین طریق ، هر تجدید ثبت، حق یاد شده را برای ده سال دیگر تضمین می نماید. تقاضای تجدید ثبت علامت، میبایست در دو نسخه تنظیم و به امضای صاحب علامت یا قائم مقام یا نماینده قانونی او برسد و نمونه علامت در روی آن متصل گرددشود.

چند نکته در خصوص برند/ علائم تجاری :

• علائم تجاری از زمره مایه های تجاری می باشد و به همین سبب ، قابل نقل و انتقال می باشد. نقل و انتقال علامت تجاری زمانی اعتبار دارد که که موافق مقررات قانون، ثبت شده باشد.
• شما می توانید برند خود را هم به شکل شخصی ( حقیقی ) و یا شرکتی ( حقوقی ) به ثبت رسانید و در هر صورت شما ، شماره ثبت مخصوص به خود را دریافت می نمایید .( برند حقیقی و حقوقی از نظر اعتبار با یکدیگر مشابه هستند و یک اندازه معتبرند ).
• جهت به ثبت رساندن برند تاریخ تقاضای ثبت آن نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. در صورتی که یک علامت تجاری هم زمان دو متقاضی برای ثبت داشته باشد، آن متقاضی که زودتر درخواست خود را صادر کرده است در اولویت است و پروسه ثبت برند  وی زودتر انجام می گیرد.
• ثبت برند یا نام تجاری می تواند به فارسی باشد و یا به لاتین و یا به هر دو شکل صورت پذیرد ، اما متقاضیانی که قصد دارند علامت یا نام تجاری را به صورت لاتین هم به ثبت برسانند، حتما باید نسبت به دریافت کارت بازرگانی اقدام نمایند.
• طبق قانون اداره مالکیت های صنعتی ثبت برند معاف از مالیات می باشد.
• شما با داشتن کارت بازرگانی شخصی ( حقیقی ) می توانید 3 برند تجاری و با کارت بازرگانی شرکتی ( حقوقی ) می توانید 10 برند تجاری را به ثبت برسانید.
• برند تجاری شما در کنار یک شکل یا لوگو به ثبت می رسد. لوگو شکل انتخاب شده برای محصول می باشد که محصول با آن ارائه می گردد.داشتن لوگو سبب افزایش تاثیر ذهنی در مخاطب می گردد.
• براساس قانون، برنده هایی که به ثبت رسیده باشند ، از تاریخ ارائه اظهارنامه، مورد حمایت قرار خواهد گرفت و مدت اعتبار برند به ثبت رسیده ، ده سال می باشد.
• هر گاه در موقع تمدید ثبت، تغییری در علامت داده شود، مقررات مربوط به تغییرات از هر نظر میبایست به صورت کامل رعایت شود.تجدید ثبت در صورتی که تغییری در علامت داده نشده باشد نیاز به آگهی نخواهد داشت. هرگاه زمان اعتبار علامت به اتمام رسیده باشد، ثبت آن از جانب صاحب علامت یا دیگران، تابع تمامی مقررات و تشریفات مربوط به ثبت علائم خواهد بود. اشخاص ذی نفع می توانند طی سی روز از تاریخ نشر آگهی مربوط، در صورت داشتن اعتراض اقدامات لازمه را مبذول فرمایند.
• صدور گواهی ثبت علامت تجاری یا برند از اداره مالکیت صنعتی به منزله صدور یک سند معتبر می باشد که امتیازات گوناگونی را برای مالک خود به همراه می آورد.ثبت کریم خان آماده ی پاسخگویی به کلیه ی سوالات شما در زمینه های حقوقی و ثبتی نظیر ثبت برند می باشد.