خصوصیات علامت تجارتی موفق

گزیده ای از خصوصیات علامت تجارتی موفق

علائم تجارتی،به نشانه هایی می گویند که برای معرفی کالاها و محصولات صنعتی و یا خدماتی از نظر کیفیت و ضمانت مرغوبیت جنس آن ها استفاده می شوند.این علائم ممکن است اسامی مرکب شامل نقش،تصویر و کلمه بوده یا به شکل تفننی(فانتزی fantaisie)مانند ادکلن عقرب(scorpion) یا به شکل اسم منطقه و شهر(عسل سبلان اردبیل)و به صورت علامت و ترسیمات،برچسب،اتیکت و یا آهنگ مخصوص و …. باشد.

بنابر ماده 1 قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات :”علامت تجارتی عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش-تصویر-رقم-حرف-عبارت-مهر-لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی،تجارتی یا فلاحتی اختیار می شود.ممکن است یک علامت تجارتی برای تشخیص امتیاز محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعت و یا محصول یک شهر و یا یک ناحیه از مملکت اختیار شود”.

بنا بر ماده فوق که نوع علامت جنبه حصری ندارد،بلکه می تواند با التفات به ابتکار اشخاص به شکل کلمات،حروف ارقام،تصاویر افراد عادی یا دانشمندان و یا به شکل آهنگ مورد استفاده قرار گیرد و جهت شناسایی محصولات واحدهای تولیدی،صنعتی یا خدماتی مانند حمل و نقل زمینی،هوایی یا دریایی استعمال گردد.علامت تجارتی موفق نه تنها باید با سایر علائم تجارتی متمایز باشد و با نوع و جنس کالا هم مرتبط باشد بلکه میبایست همراه با ابتکار و نوآوری ترسیم و تنظیم شود.

اسم تجاری میبایست در هماهنگی کامل با کلیه فعالیت های بازاریابی شما باشد، ارتباط مستقیم با بازار داشته، ثبات رفتاری داشته و به مشتریان وفادار باشد. نام تجاری در حقیقت دارایی نامشهود شرکت می باشد که سبب افزایش ارزش نهایی محصول می گردد ، برای سهامداران ارزش ایجاد کرده ، سبب افزایش درآمد شرکت می گردد. از این رو در این مطلب به خصوصیات علامت تجارتی موفق می پردازیم.

در ادامه موسسه حقوقی ثبت کریم خان به توضیح خصوصیات علامت تجارتی می پردازد.

پیش از هر چیزی باید در نظر داشته باشید که علامت تجارتی باید جدید،ابتکاری و قابل انتقال بوده و گمراه کننده نباشد.

1-جدید بودن علامت تجارتی

مقصود از جدید بودن علامت تجارتی این است که علامت تجارتی بر روی محصول که برای ثبت ارائه می گردد،از نظر ظاهری باید جدید بوده و سابقه ثبت و استفاده توسط دیگران را نداشته باشد.در علائم مرکب ممکن است در اجزاء دو علامت مرکب از یک کلمه مشابه استفاده شده باشد و اجزای دیگر یکسان و مشابه نباشند،به گونه ای که جزء مشترک و مشابه دو علامت سبب ایجاد اختلاف بین صاحبان آن ها گردد.

لازم به ذکر است،جدید بودن علامت با جدید بودن در خصوص اختراعات و ترسیمات و اشکال صنعتی متفاوت است.در خصوص اختراعات و ترسیمات و اشکال صنعتی در صورتی که موضوع اختراع یا شکل قبل از ثبت آن ها به صورتی موجود باشد ، آن اختراع یا شکل قابل ثبت نمی باشد،چنانچه علامت صنعی ممکن است به نحوی پیش از این موجود بوده باشد اما در خصوص محصولی که بر روی آن استفاده می گردد تازگی داشته باشد.

بر فرض مثال اکثر کلمات ممکن است پیش از این وجود خارجی داشته باشند و سپس تحت عنوان علامت استفاده شوند مانند کلمه ی came(شتر) که پیش از استفاده تحت عنوان علامت تجارتی برای سیگار یا مداد وجود خارجی داشته است.یا اشکال و تصاویری مانند شیر،عقاب و غیره که وجود خارجی دارند اما به عنوان علامت انتخاب می گردند.بنابراین مقصود از جدید بودن علامت آن نیست که علامت ذکر شده به هیچ صورتی وجود خارجی نداشته باشد(البته علائمی هستند که کاملاَ ابتکاری و اختراعی می باشند) بلکه تازگی باید مربوط به استفاده آن ها در رشته صنعتی مورد نظر باشد و سابقه استعمال از جانب دیگران نیز نداشته باشد.

به منظور تشخیص محصولات مختلف از یکدیگر قوانین تمامی کشورها محصولات تجارتی و صنعتی را به طبقات مختلفی تقسیم نموده اند که صاحب علامت در زمان ثبت علامت خود طبقه یا طبقات مختلفی تقسیم کرده اند که صاحب علامت در زمان ثبت علامت خود طبقه یا طبقات محصولی را که مد نظر اوست معین می نماید و به این ترتیب افراد دیگری نمی توانند همان علامت را در آن طبقه یا طبقات به ثبت کنند و اختیار علامتی که از جانب اشخاص دیگر برای اجناس معین بکار رفته است برای محصولاتی که کاملاَ متفاوت باشند،مجاز است.بعنوان مثال کلمه camel از طرف شرکت آلمانی استعمال می گردد.البته استفاده از یک علامت برای دو جنس مختلف زمانی میسر است که موجب ایجاد شک و شبهه برای مصرف کننده نسبت به نوع جنس و سازنده آن نشود.

استفاده از علامت واجد برای اجناس مشابه از جانب دو شخص معمولاً مجاز نمی باشد حتی اگر در یک طبقه نباشد.بر فرض مثال در خصوص مواد طبی و آرایشی گرچه طبقات مختلف است،ممکن است استفاده از همان علامت سبب اشتباه شود یا صابون که ممکن است آن را به عنوان صابون طبی جزء طبقه مواد دارویی یا به عنوان صابون آرایشی تحت طبقه مواد آرایشی یا به عنوان ماده پاک کننده تحت طبقه دیگری به شمار آورد.

به این جهت اگر هم طبقات محصولات متفاوت باشند،علامتی که مورد استفاده قرار می گیرد نباید سبب گمراه کردن مصرف کنندگان گردد.در نتیجه،با توجه به جدول طبقه بندی کالا،زمانی که برای نوعی کالای مشخص علامتی از طبقه ای خاص استفاده شود،شخص دیگری که بعد از انتخاب علامت ذکر شده بخواهد برای کالای خود از نوع مشابه از طبقه ذکر شده و از همان علامت قبلی استفاده کند،نمی تواند این علامت را ثبت و یا استفاده نماید.

2-ابتکاری بودن علامت تجارتی

اصالت و تازگی علامت تجارتی حاصل ابتکار است.اصالت به این معنا است علامت مذبور که اختصاصی باشد و علامت استفاده شده از طرف دیگری در کالای مشابه نباشد.تازگی عبارت بدین معناست که علامت ثبت شده به دلیل تغییراتی که در آن صورت گرفته است با علامت سابق متفاوت باشد.در صورتی که علامت ساده باشد و با خود جنس اشتباه شود از محصول ارائه شده در بازار حمایت نمی کند و آثار خوب تجارتی یک علامت ابتکاری را در بر نمی گیرد.
در ادامه ثبت کریم خان نشانه های غیر قابل استفاده برای علائم تجارتی را پیش روی شما قرار می دهد.

از این نظر نشانه های زیر را نمی توان برای علامت تجارتی استفاده کرد:

• الف)اسامی عام را نمی توان به نام علامت تجارتی انتخاب کرد.زیرا این نوع کلمات جنبه عمومی دارد و متعلق به نوع خاصی از کالا نمی تواند باشد.بعنوان مثال کلمه قند را نمی توان برای محصول قند برگزید یا اینکه شکل ماهی را بدون آنکه حالت مخصوصی داشته باشد نمی توان برای کنسرو ماهی انتخاب کرد.
• ب)توصیف اجناس نمی توانند به عنوان علامت تجارتی انتخاب گردند،مانند باقلوای شیرین،اما در گزینش علامت تجارتی بیشتر سعی بر این است که علامت با کالایی که بر روی آن استفاده می شود مرتبط باشد مانند پنبه ترموژن که به معنی گرم کننده می باشد یا علامت ملود یا برای انتشارات موسیقی یا علامت v برای ترکیبات ویتامین دار.ابتکاری بودن علامت و یا جنبه تشخیص بسته به نظر قاضی می باشد بر فرض مثال در خصوص انتخاب اسم عام کالا به زبان های بیگانه مانند کلمه”تی” برای چای باید در نظر داشت نام ذکر شده تا چه حد در کشور مشهور است تا بتوان آن را برای علامت برگزید.
• ج)نشانی های ساده مانند خط مستقیم و اشکال هندسی یا رنگ های عادی نباید تحت عنوان علامت استعمال گردند مگر آنکه از ترکیب آن ها تصویر ابتکاری پیدا شود.

انتخاب ارقام برای علامت تجارتی در صورتی که توصیف کننده کیفیت جنس نباشد،اصولاَ بلامانع است.بعنوان مثال انتخاب 222 برای نوعی از پارچه یا ارقام 4711 برای ادکلن،ولی انتخاب ارقام 30 یا 40 یا 50 برای روغن موتور چون شاید به نظر مشتری حاکی از کیفیت جنس و درجه غلظت آن باشد غیر مجاز است.

انتخاب حروف هم برای علامت بلامانع است و این روزها بیشتر علامات کارخانجات حروف اولیه نام کارخانه را نمایش می دهد مانند G.E.C و غیره

لفاف و ظروف اجناس هم ممکن است عنوان علامت تجارتی داشته باشد مشروط بر آنکه عوامل مشخصه داشته باشد مانند لفاف صابون پالمولیو یا شیشه های اغلب عطریات و مشروبات که مخصوصاَ در ممالکی که ترسیمات و اشکال صنعتی قابل ثبت نیستند لفاف و ظروف اجناس به عنوان علامت ثبت می شوند.

3-عدم ایجاد اشتباه در نظر مشتری

علامت تجارتی نباید طوری ترسیم شود که در نگاه مشتری غلط انداز باشد و او را در تشخیص علائم تجارتی دیگر که به اندازه ای با یکدیگر تشابه دارند دچار سردرگمی و انتخاب اشتباه کند.ایجاد اشتباه در نگاه مشتری گاه ممکن است با انتخاب نام منطقه ای خاص تحت عنوان علامت تجارتی برای کالایی مشخص که در اصل بین کالا و آن منطقه ارتباطی وجود ندارد،صورت گیرد به گونه ای که مصرف کننده به تصور اینکه کالا به آن منطقه تعلق دارد درباره نوع و مبدا جنس دچار اشتباه شده و در انتخاب و خرید کالا گمراه شود. در انتخاب علامت تجارتی نباید از اسامی عام و گمراه کننده استفاده شود،بعنوان مثال کلمه شکر را که عام و ویژه کالا و جنس خاص است،نمی توان به عنوان علامت برگزید.

4-قابلیت نقل و انتقال علامت تجارتی

بنا بر ماده 12 قانون ثبت و علائم و اختراعات که اذعان می دارد:”علامت تجارتی قابل نقل و انتقال است ولی انتقال آن در مقابل اشخاص ثالث وقتی معتبر خواهد بود که موافق مقررات این قانون به ثبت رسیده باشد”.مستفاد می گردد که علامت تجارتی قابل انتقال است.اما برای آن که این انتقال نسبت به اشخاص ثالث معتبر به شمار برود،چگونگی انتقال علامت از صاحب قبلی به صاحب جدید باید ثبت شود.

براساس ماده 14 آیین نامه قانون ثبت علامت و اختراعات : “تغییرات مربوط به علامت یا طبقه کالا یا صاحب علامت همچنین مربوط به تغییرات نشانی و تابعیت و نماینده قانونی او در ایران رسمیت نخواهد داشت مگر اینکه در ایران به ثبت رسیده باشد.ثبت این تغییرات در روی صفحه مخصوص علامت مربوطه به عمل خواهد آمد،ثبت تغییرات به موجب اظهارنامه رسمی به امضاء صاحب علامت یا نماینده قانونی او به عمل خواهد آمد…”

لازم به ذکر است که براساس آیین نامه ذکر شده اظهارنامه در سه نسخه تنظیم شده و شماره ثبت علامت در ایران،نام،اقامتگاه و تابعیت مالک جدید و بالاخره نام و نشانی نماینده قانونی او در ایران درج می گردد.در ضمن اداره مالکیت صنعتی همچنان که عهده دار مراحل تقاضای ثبت اولیه علامت است رسیدگی و نقل و انتقال علامت تجارتی را هم اقدام می کند.چنانچه نقل و انتقال علامت تجارتی با سند عادی یا رسمی صورت گرفته باشد متقاضی باید به هنگام ثبت انتقال علامت مدارک مزبور را نیز به اظهارنامه خود ضمیمه نماید و چنانچه علامتی در خارج از کشور به ثبت رسیده و صاحب آن بخواهد علامت مزبور را به ایران انتقال دهد موظف است رونوشت مصدق ثبت علامت در خارج از کشور را به اظهارنامه خود پیوست کند.(مستفاد از تبصره ماده 18 آ.ق.ث.ع.و.ا)

“ثبت کریم خان با بهره گیری از کارشناسان متخصص و مجرب ،آماده ی پاسخگویی به کلیه ی سوالات شما عزیزان در زمینه ها ی ثبت شرکت و ثبت برند می باشد”.

سوالات خود را با ما در میان بگذارید.