نگاهی بر پرسش و پاسخ های متداول در ثبت شرکت
در این مقاله ثبت کریم خان سعی کرده است تا براساس مواد قانون تجارت و لایحه قانونی اصلاح بخشی از قانون تجارت و دیگر قوانین و مقررات مرتبط، به پاسخ متداول ترین پرسش و پاسخ های ثبتی شما عزیزان بپردازیم.
در کدام یک از شرکت ها اندوخته قانونی الزامی می باشد و مبنای در نظر گرفتن آن چه می باشد؟
لازم به ذکر است که اندوخته قانونی تنها در سه شرکت موجود است که عبارتند از :
- شرکت های سهامی عام و خاص ( ماده 140 ل. ا. ق. ت )
- شرکت تعاونی ( تبصره 1 ماده 25 ق. ب. ت )
- شرکت با مسئولیت محدود ( ماده 113 ق. ت )
در دیگر شرکت ها هیچ اجباری درباره لحاظ کردن اندوخته قانونی وجود ندارد. زیرا در این سه شرکت میزان تعهد سهامداران یا شرکاء وابسته به مبلغ سرمایه ای است که آن ها با خود به شرکت آورده اند ، مبلغی به اسم اندوخته قانونی کنار گذاشته می شود تا در صورت ایجاد قروضی برای شرکت و از بین رفتن سرمایه های شرکت ، بتوان کل یا بخشی از دیون شرکت را از آن محل جبران کنند ، در حالی که در دیگر شرکت ها مثلاً تضامنی، نسبی و مختلط ، مسئولیت کل یا حداقل قسمتی از شرکاء محدود به مبلغ سرمایه آن ها نمی باشد و در نتیجه طلبکاران شرکت، می توانند برای وصول درخواست های خود به شرکاء رجوع نمایند و در نتیجه به واسطه نبود اندوخته قانونی متضرر نخواهند شد.
شرکت های تعاونی چه زمانی تشکیل می گردند؟
طبق ماده 21 ق. ب. ت زمان تشکیل شرکت تعاونی، زمانی است که حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه و در صورتی که به شکل غیرنقدی و جنسی باشد ارائه شده باشد.
شرکت های سهامی چه زمانی تشکیل می شوند ؟
از تاریخی که مدیران و بازرسان در شرکت سهامی عام یا خاص به شکل کتبی دارای سمتی می شوند ، شرکت سهامی تشکیل می گردد. لذا تشکیل شرکت سهامی پیش از ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها صورت می پذیرد.( ماده 17 ل. ا. ق. ت و بند 4 ماده 20 ل. ا. ق. ت )
در کدام شرکت ها سرمایه به قطعات مساوی به نام سهم تقسیم می شود ؟
توجه داشته باشید که تنها در شرکت های سهامی و تعاونی، سرمایه شرکت به قطعات مساوی تحت عنوان سهم تقسیم می شود.همچنین در شرکت های مختلط سهامی هم سرمایه بعضی از شرکاء به صورت قطعات مساوی تحت عنوان سهم تقسیم می شود.
قانون حاکم بر شرکت های دولتی چیست ؟
شرکت دولتی، به شکل خاص در قالب هیچ کدام از شرکت های یاد شده در قانون تجارت قرار نمی گیرد، اما بیش از همه به شرکت سهامی نزدیک می باشد .براساس ماده 300 ل. ا. ق. ت قواعد حاکم بر شرکت های دولتی عبارتند از :
- قوانین تاسیس : یعنی قانونی که به شکل خاص برای آن شرکت دولتی مقرر گشته است . مانند قانون شرکت پست ، شرکت راه آهن ، شرکت واحد اتوبوسرانی و …
- اساسنامه شرکت
- در صورتی که موضوعی در قانون خاص آن شرکت و اساسنامه آن شرکت نیامده باشد، نسبت به آن موضوع تابع لایحه اصلاح بخشی از قانون تجارت است ، یعنی در آن موضوع، شرکت دولتی از احکام شرکت سهامی پیروی می کند.
در حال حاضر اکثر شرکت های دولتی، تابع قانون خاص خود می باشند.
در ادامه ثبت کریم خان به تعریف کنسرسیوم می پردازد.
کنسرسیوم چیست ؟
کنسرسیوم نوعی از مشارکت مدنی ( شرکت بدون شخصیت حقوقی ) می باشد.این گونه که چند شخص حقیقی یا حقوقی برای هدفی که معمولاَ شرکت در یک مناقصه و برعهده گرفتن یک پروژه پیمانکاری است، یک مشارکت را تشکیل می دهند تا با همیاری و همکاری و انجام بخشی از عملیات پروژه بوسیله هر کدام از آن ها، پروژه بر عهده گرفته شده انجام شود. بعنوان مثال چنانچه شرکت پخش فرآورده های نفتی ، ساخت جایگاه های پخش بنزین شهری را به مناقصه گزارد ، به دلیل سنگینی و گستردگی کار و نیاز آن به مجموعه ای گسترده از نیروهای فنی و تکنیسینی شاید یک شرکت به تنهایی توان انجام این کار را نداشته باشد، اما در صورتی که چند شرکت با همکاری یکدیگر به مناقصه وارد شوند، زیرا احتمال برنده شدن آنان در مناقصه بیشتر می گردد و هم در صورت برنده شدن، کار را با کیفیت بالاتری خاتمه می دهند.
کنسرسیوم ها نوعی از مشارکت مدنی به شمار می روند و تابع مفاد قرارداد و تراضی طرفین می باشند. همچنین ماده 220 ق. ت نیز بر آن ها حکومت دارد ، یعنی اعضاء شرکت کننده در قرارداد کنسرسیوم نسبت به دیون ناشی از فعالیت در قالب کنسرسیوم در مقابل قروض شرکت دارای مسئولیت تضامنی هستند.
زمان اتمام شخصیت حقوقی شرکت چه هنگام است ؟
طبق ماده 208 ل. ا. ق. ت در شرکت های سهامی، تا اتمام کار تصفیه ، شخصیت حقوقی شرکت برای انجام امور مربوط به تصفیه باقی خواهد ماند. با مقایسه دیگر شرکت ها با شرکت سهامی، می توان حکم این ماده را به دیگر شرکت ها نیز تعمیم داد و در آن ها نیز شخصیت حقوقی شرکت را تا زمانی بعد از انحلال، یعنی تا اتمام کار تصفیه امتداد داد. لزوم این امر بدین سبب است که مدیران تصفیه شرکت انحلال یافته میبایست از طرف قروض را تصفیه نموده و حساب ها را ببندند و همچنین مطالبات را وصول کنند و این امر نیازمند آن است که شخصیت حقوقی شرکت امتداد یابد ، تا آن ها بتوانند پس از انحلال این امور را به سامان رسانند.
با توجه به آنکه در برخی از شرکت های تجاری، نقل و انتقال سهم الشرکه شرکاء منوط به کسب رضایت اکثریت خاصی از شرکاء است، آیا می توان سهم الشرکه شرکاء آن شرکت را به وثیقه سپرد ؟
نظر اقوی آن است که وثیقه گذاشتن سهم در این شرکت ها مجاز می باشد اما چنانچه به وثیقه گذاشتن باعث فروش و مزایده سهم شود ، نقل و انتقال آن میبایست با لحاظ مقررات قانون به عمل آید. یعنی در صورتی که در قانون برای نقل و انتقال سرمایه آن شرکت موافقت اکثریت خاصی از شرکاء الزامی دانسته شده باشد، بعد از به وثیقه گذاشتن سهم برای آنکه سهام یاد شده به شخصی که در مزایده به عنوان خریدار برنده شده است انتقال یابد نیازمند تصویب اکثریت یاد شده است.همچنین در صورتی که شخصی در مزایده برنده نشود، و سهم به خود مرتهن ( شخصی که سهم الشرکه به وثیقه او سپرده شده است ) تملیک شود ، باز هم نیاز به تصویب اکثریت معین شده در قانون است.
آیا شرکت های تجاری از جانب شرکاء می توانند فسخ شوند؟
در این باره لازم به ذکر است که :
- شرکت های سهامی، تعاونی ، با مسئولیت محدود و مختلط سهامی : درباره این شرکت ها، در هیچ قانونی امکان فسخ شرکت از جانب یکی از شرکاء پیش بینی نشده است.
- شرکت های تضامنی، نسبی و مختلط غیرسهامی : این شرکت ها از جانب هر کدام از شرکاء فسخ می شوند. البته می توان در اساسنامه این حق را از شرکاء سلب کرد. ( بند د ماده 136 و مواد 161 و 189 ق. ت )
سهام ممتاز چیست ؟
سهام ممتاز ، سهامی می باشد که برای آن امتیازاتی بیش از دیگر سهام در نظر گرفته شده است، مانند آنکه به سهام شخصی سود بیشتری تعلق گیرد یا برای آن سهام حق رای بیشتری قائل شوند. سهام ممتاز ممکن است براساساساسنامه یا برابر تصویب مجمع عمومی فوق العاده ، پیش بینی می شود.( تبصره 2 ماده 24، ل. ا. ق. ت )
دیدگاهی یافت نشد