عزل، فوت، ممنوعیت قانونی و غیبت غیرموجه هیئت مدیره در شرکت تعاونی

اداره امور شرکت تعاونی برعهده هیئت مدیره می باشد. اعضای هیئت مدیره به دو دسته تقسیم می شوند : اعضای اصلی و اعضای علی البدل که تعداد آن ها در اساسنامه معین می گردد.طبق قانون ، هیئت مدیره تشکیل شده از حداقل 3 نفر و حداکثر 7 نفر عضو اصلی و تا یک سوم اعضای اصلی، عضو علی البدل خواهد بود.

لازم به ذکر است که اولین هیئت مدیره را در ابتدای تشکیل شرکت تعاونی ” اولین مجمع عمومی عادی ” انتخاب می نمایند.مجمع عمومی عادی هیئت مدیره های بعدی را انتخاب می کند.اعضای هیئت مدیره برای مدت سه سال با رای مخفی و کتبی ( با ورقه ) و با اکثریت نسبی انتخاب می شوند.اخذ رای برای انتخاب اعضای اصلی و علی البدل در یک نوبت انجام می گردد.

حائزین اکثریت بعد از اعضای اصلی، به ترتیب اعضای علی البدل محسوب می شوند. اعضای هیئت مدیره ، اعم از اصلی و علی البدل ، از بین اعضای شرکت تعاونی انتخاب می شوند. عضویت انتخاب شوندگان زمانی تحقق پیدا می یابد که قبولی خود را به صورت کتبی اعلام کنند.دوره خدمت هیئت مدیره از زمان قبولی سمت آن ها شروع می شود؛به شرط اینکه مدت ماموریت هیئت مدیره قبلی تمام شده باشد؛ در غیر این صورت شروع خدمت آن از زمان انقضای مدت ماموریت هیئت مدیره قبلی خواهد بود.

در صورت فوت، استعفا ، ممنوعیت قانونی یا غیبت غیرموجه مکرر ( به نحوی که در اساسنامه تعیین می شود ) هر یک از اعضای اصلی ، یکی از اعضای علی البدل ( به ترتیب آرای بیشتر ) برای بقیه مدت تعیین شده به جانشینی وی اجرای وظیفه می کند.

در این مقاله ثبت کریم خان به توضیح راجع به عزل، فوت، ممنوعیت قانونی و غیبت غیرموجه هیئت مدیره در شرکت تعاونی می پردازد.

عزل هیئت مدیره و عزل اعضای آن

در خصوص عزل هیئت مدیره و عزل هر کدام از اعضای آن، مانند استعفای آن ها به دلیل جدا بودن مرجعی که به آن اقدام می کند، باید به تفکیک سخن گفت :
عزل هیئت مدیره ، یعنی عزل اعضای آن به طور جمعی، به تصریح قانون از اختیارات مجمع عمومی فوق العاده می باشد ؛ بنابراین مجمع عمومی فوق العاده در صورت لزوم به عزل آن اقدام می نماید.می دانید که مجمع عمومی فوق العاده اختیار انتخاب هیئت مدیره را ندارد و این کار در صلاحیت مجمع عمومی عادی می باشد؛ بنابراین پس از عزل هیئت مدیره با تصویب مجمع عمومی فوق العاده ، نیاز است برای مجمع عمومی عادی را تشکیل و دعوت نماید تا در آن، هیئت مدیره جدید به جای هیئت مدیره معزول انتخاب شوند.در خصوص عزل فردی اعضای هیئت مدیره ، بیان صریحی در قانون بخش تعاونی و نمونه اساسنامه مشاهده نمی گردد؛ اما این کار را می توان از وظایف و اختیارات مجمع عمومی عادی دانست، لذا مجمع عمومی عادی در صورت لزوم می تواند هر کدام از اعضای هیئت مدیره را عزل نماید و تصمیم گیری مجمع عمومی عادی در این مورد اکثریت میبایست آن را تصویب کنند.

فوت ، ممنوعیت قانونی و غیبت غیرموجه مکرر

چنانچه عضو هیئت مدیره فوت شود یا ممنوعیت قانونی پیدا کند یا غیبت غیرموجه مکرر- به گونه ای که در اساسنامه معین می شود – داشته باشد و یا استعفا دهد ، یکی از اعضای علی البدل به ترتیب دارندگان آرای بیشتر از طرف هیئت مدیره دعوت می گردد تا برای مابقی مدت به جانشینی عضو مربوط به عنوان عضو اصلی هیئت مدیره وظایف مشخص شده را بر عهده بگیرد. هر گاه به دلایل مذکور هیئت مدیره از اکثریت مشخصی در اساسنامه خارج شود، باید مجمع عمومی عادی برگزار گردد تا مجمع با انتخاب اعضای جدید هیئت مدیره را کامل کند.

زمانی که هیئت مدیره از اکثریت مقرر خارج شود، در فاصله زمانی لازم برای انتخاب و کامل کردن اعضای هیئت مدیره ، وزارت تعاون می تواند به منظور جانشینی آن تعداد از اعضای هیئت مدیره که در جلسات هیئت مدیره شرکت نمی کنند، از بین اعضای تعاونی تعداد مورد نیاز را به صورت موقت و حداکثر برای مدت پنج ماه منصوب نماید.لازم به ذکر است که براساس نمونه اساسنامه ” غیبت غیرموجه مکرر ” به مواردی گفته می شود که عضو هیئت مدیره با وجود اطلاع از دعوت، بدون اجازه قبلی و یا عذر موجه ، حداقل چهار جلسه متوالی یا هشت جلسه غیرمتوالی طی یک سال، در جلسات هیئت مدیره حضور نیابند.