دفتر ثبت تجاری مخصوص ثبت نام اشخاصی می باشد که کار تجاری انجام می دهند. دفتر ثبت تجاری بر خلاف دفاتر تاجر ، سند رسمی است. یکی از الزامات حرفه ای شغل تجارت، ثبت نام تاجر در دفاتر تجاری می باشد.
مقررات حاکم بر ثبت نام در دفتر ثبت تجاری در مواد 16 لغایت 19 قانون تجارت و همچنین در آیین نامه دفتر ثبت تجاری ( مصوب فروردین و مهر 1325) پیش بینی شده است.
ثبت کریم خان در این مقاله تشریفات ثبت نام تاجر در دفتر ثبت تجاری را مورد بررسی قرار می دهد.
تشریفات ثبت نام تاجر در دفتر ثبت تجاری
هر بازرگان حقیقی و بنگاه بازرگانی یا شرکت بازرگانی، اعم از ایرانی و خارجی که مرکز اصلی آن ها یا تجارتخانه آن ها در ایران می باشد و یا در خارج است ولی در ایران شعبه یا شعبی دارند، میبایست نام خود را در محلی که در ایران فعالیت دارد ثبت کند. ( ماده 16 قانون تجارت و مواد 1 و 2 آیین نامه دفتر ثبت تجاری ).
ثبت نام شرکت های تجاری تحت عنوان شخص حقوقی، مضاف بر ثبت به عنوان شرکت در دایره ثبت شرکت ها، یک عمل لغو و زاید می باشد؛ زیرا براساس قانون ثبت شرکت ها، اطلاعات مورد نیاز در خصوص شرکت ها، با ثبت آن ها در دایره ثبت شرکت ها در اختیار مسئولان قرار می گیرد و دریافت مجدد این اطلاعات به واسطه متصدی دفتر ثبت تجاری و ثبت آن ها در دفتر یاد شده زاید می باشد و به نظر می رسد مقنن میبایست با اصلاح قانون و آیین نامه مربوط، از آن احتراز نماید.
براساس ماده 12 آیین نامه دفتر ثبت تجاری نگهداری دفتر ثبت تجاری در تهران بر عهده دایره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها به عهده ادارات ثبت می باشد. همچنین براساس تبصره 1 ماده 1 در آیین نامه در ابتدای کار، رئیس دادگستری محل یا نماینده او میبایست صفحات دفتر ثبت تجاری را شماره گذاری، امضا و توسط دادگستری مهر شود. مجموع تعداد صفحات نیز میبایست با کلیه حروف در اول و آخر دفتر با ذکر تاریخ ذکر شود.
در آیین نامه دفتر ثبت تجاری جهت ثبت صحیح نام تجار در دفتر یاد شده مقررات ویژه ای پیش بینی شده است :
- طبق ماده 4 آیین نامه دفتر ثبت تجاری ارائه اظهارنامه ، که اشخاص مشمول ثبت نام میبایست طی یک ماه از تاریخ شروع به کار یا تاسیس به ثبت محل ارائه دهند . در این اظهارنامه میبایست نکاتی قید شود که در ماده 6 آیین نامه ذکر شده اند : مشخصات بازرگان یا مدیران شرکت و تابعیت آن ها؛ تاریخ ورود به ایران و شماره و محل صدور پروانه اقامت ( در مورد اشخاص خارجی )؛ اقامتگاه شخص و اقامتگاه محل تجارتخانه و …
- کنترل اظهارنامه و ثبت آن . براساس ماده 7 آیین نامه دفتر ثبت تجاری، ” متصدی دفتر ثبت تجاری مکلف است مفاد اظهارنامه را در ظرف ده روز در دفتر خود ثبت و ذیل هر سه نسخه شماره ثبت و تاریخ و اسم دفتر ثبت تجاری را قید و یک نسخه را با تصدیق به اینکه اظهارنامه مزبور ثبت شده است امضا و مهر نموده به اظهارکننده تسلیم نماید و نسخه دیگر را به وزارت بازرگانی ارسال دارد “.
اختیار متصدی دفتر ثبت، محدود می باشد به کنترل مدارک ارائه شده متقاضی؛یعنی وی وظیفه دارد بررسی کند که آیا متقاضی مدارک موضوع ماده 6 آیین نامه را به تقاضا منضم نموده است یا خیر؛ و درباره اینکه آیا نشانی متقاضی واقعاَ همانجایی است که در مدارک ارائه شده قید شده یا سرمایه اظهارشده برای شرکت بوسیله مدیر متقاضی واقعاَ همان است که در مدارک پیوست آمده، و وظیفه و مسئولیتی بابت صحت و سقم آن ها ندارد.
مقنن تعیین ننموده است در صورت رد درخواست ثبت نام، متقاضی، نزد چه مقامی می تواند شکایت کند. در این وضع، متقاضی می تواند به دیوان عدالت اداری مراجعه و الزام اداره ثبت مربوط را به ثبت نام خود تقاضا نماید.
تغییرات بعدی که در وضعیت حرفه ای تاجر ایجاد می گردد، یعنی تغییراتی که پس از ثبت اولیه اظهارنامه، در هر یک از بندهای ماده 6 آیین نامه دفتر ثبت تجاری، به عمل می آید میبایست در دفتر ثبت تجاری قید و مراتب به وزارت بازرگانی اعلام گردد. براساس ماده 8 آیین نامه دفتر ثبت تجاری، که این نکات را بیان کرده است، توقف و انحلال اظهارکننده هم میبایست به دفتر ثبت محلی که شرکت یا بنگاه یا تجارتخانه در آن به ثبت رسیده ، اطلاع داده شود. فوت رئیس تجارتخانه نیز میبایست طی شش ماه از تاریخ فوت توسط قائم مقام مدیر شرکت یا شخص بازرگان یا رئیس بنگاه به دفتر اطلاع داده شود. ( ماده 9 آیین نامه ).
دیدگاهی یافت نشد