اقامتگاه و تابعیت شرکت تعاونی

مطالبی درباره ی اقامتگاه و تابعیت شرکت تعاونی

شرکت تعاونی به شرکتی گفته می شود که از اشخاص حقیقی یا حقوقی که جهت رفع نیازمندی های مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضاء بواسطه خودیاری و کمک متقابل و همکاری آنان موافق اصولی که در قانون شرکت های تعاونی مصرح است تشکیل می گردد.شرکت های تعاونی اصولاً برای برداشت سود تشکیل نمی گردند، بلکه هدف اصلی از تشکیل آن ها کمک و همیاری و سهولت در امور شریکان آن می باشد. به همین سبب عده ای از علمای حقوق این قبیل از شرکت ها را تجاری نمی دانند. البته تشکیل این نوع از شرکت ها به منظور از بین بردن واسطه ها به وجود می آید و سبب می گردد که اجناس و خدمات با قیمت ارزانتری به دست شرکای این نوع شرکت ها برسد.

سرمایه گذاری در این شرکت ها معمولاً جزئی است و سود شرکاء وابسته به نسبت معاملاتی است که هر یک از شرکاء با شرکت داشته اند. به همین دلیل است که در پایان هر سال اضافه پرداختی مشتریان به منظور خرید اجناس یا انجام خدمات به آن ها بازگردانده می شود.

نکته : به دلیل نقشی که شرکت های تعاونی در اقتصاد حمایتی دارند و قابلیت آن ها در ایجاد سازو کار جهت حمایت از اقشار کم درآمد، قوانین مربوط به آن ها به گونه ای تنظیم شده است تا دولت بر روی آن ها نظارت بیشتری داشته باشد و وزارتی نیز به نام وزارت تعاون تشکیل شده است تا این نظارت دولتی را اجرا کند.زمانی که شرکت در مرجع ثبت شرکت ها ثبت گردد، شرکت واجد شخصیت حقوقی می شود.

اقامتگاه شرکت تعاونی

ماده 590 ق. ت ( مصوب 1311) : اقامتگاه شخص حقوقی را محلی می داند که اداره شخص حقوقی در آن جا مستقر است و با توجه به اینکه بنابر ماده 20 قانون تجارت، شرکت های تعاونی نیز در ردیف شرکت های تجاری می باشند،می توان اقامتگاه آن ها را نیز محل اداره آن ها دانست، اما بنا بر ماده 5 ق.ب.ت که در اساسنامه،ذکر مرکز اصلی عملیات را لازم می داند، و نه محل اداره شرکت را به نظر می رسد که قانونگذار در این شرکت ها، مرکز عملیات را اقامتگاه شرکت دانسته است.

البته این در صورتی است که مرکز عملیات و محل اداره را به یک معنا ندانیم. اگر مانند بسیاری از حقوقدانان آن ها را به یک معنا بدانیم،این تمایز منتفی است.نظراقوی آن است که مرکز عملیات و محل اداره به یک معنا است و منظور قانونگذار عبارت” مرکز عملیات “مرکز عملیات اداری بوده است .

تابعیت شرکت تعاونی

ماده 591 ق.ت ( مصوب 1311):یک قاعده کلی را بیان می کند و در خصوص کلیه اقسام اشخاص حقوقی بیان حکم می کند.این ماده اذعان می دارد که :” اشخاص حقوقی تابعیت مملکتی را دارند که اقامتگاه آن ها در آن مملکت است.” بنابراین در شناخت تابعیت اشخاص حقوقی مشکلی وجود ندارد، زیرا رابطه تابعیت و اقامتگاه در اشخاص حقوقی،رابطه ای تساوی است.بنابراین هر شرکتی که اقامتگاه آن در ایران باشد،ایرانی به حساب می آید و از تابعیت ایرانی برخورداراست.

از آنجایی که شرکت های تعاونی نیز از انواع شرکت های تجاری اند؛بنابرماده 591 ق. ت تابعیت همان کشوری را دارند که اقامتگاه آن ها در آن کشور واقع است. تبصره ماده 5 ق.ب.ت این گونه می گوید که تابعیت تعاونی ها باید ایرانی باشد.یعنی آن شرکت های تعاونی از لحاظ حقوق ایران تعاونی به شمار می روند و مشمول ق.ب.ت که تابعیت آن ها ایرانی باشد. شایددلیل این مقرره، تسهیلات و امتیازاتی است که دولت به شرکت های تعاونی می دهد و قانونگذار قصد داشته است که این تسهیلات و امتیازات به تعاونی های ایرانی داده شود.

لازم به ذکر است به دلیل نقش حمایتی شرکت های تعاونی،آن ها از امتیازات و معافیت هایی نیز نسبت به سایر شرکت ها برخوردار می باشند،از جمله معافیت از پرداخت مالیات،عوارض، واگذاری های اموال دولتی با تسهیلات خاص به آن ها، امکان اخذ وام های بدون بهره و …از انتخابتان متشکریم.

مجموعه حرفه ای و حقوقی ثبت کریم خان، با سالها تجربه مدیریت دراقامتگاه و تابعیت شرکت تعاونی خدمات بهینه ی را براز بازرگانان محترم و عزیز انجام داده است.