شرکت تضامنی و نسبی و نکات مهم آن


شرکت های تضامنی و نسبی، در دسته شرکت های شخصی است. در این نوع شرکت ها مسئولیت شرکاء نامحدود می باشد و تعهد شرکاء به کلیه اموال و دارایی آن ها تسری دارد.

براساس ماده 116 قانون : ” شرکتی است که در تحت اسم مخصوص برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود. اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. هر قراری که بین شرکا برخلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود “.

وفق ماده فوق و مواد بعدی این قانون می توان گفت که یکی از مهم ترین اصول شرکت تضامنی ، مسئولیتی تضامنی شرکا و غیر قابل انتقال بودن سهم الشرکه می باشد.همچنین، براساس ماده 183 قانون تجارت : ” شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجاری در تحت اسم مخصوص بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت سرمایه است که به شرکت گذاشته است”.

بنا بر گفته های فوق شرکت نسبی مانند شرکت تضامنی، شرکت شخص به شمار می رود و مقررات آن تقریباَ با شرکت تضامنی مشابه می باشد و در میزان مسئولیت شرکا تفاوت دارند.

موسسه ثبتی و حقوقی ثبت کریم خان در این مطلب ، نکات مهم شرکت تضامنی و نسبی را بررسی می نماید.

  1. شرکت های تضامنی و نسبی متشکل از حداقل دو شریک می باشد.
  2. در شرکت های تضامنی و نسبی ، سرمایه شرکا به سهم الشرکه تقسیم می گردد.
  3. شرکا می توانند اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند.
  4.  موضوع فعالیت شرکت تضامنی و نسبی، میبایست امور تجاری باشد.
  5. شرکت تضامنی و نسبی همانند شرکت بامسئولیت محدود، زمانی تشکیل می گردند که کلیه سرمایه نقدی پرداخت و سهم الشرکه غیرنقدی ارائه شده باشد.
  6. تنظیم شرکتنامه شرط پذیرش تقاضای ثبت این شرکت ها از سوی اداره ثبت شرکت ها به شمار می رود.
  7. در اسم شرکت تضامنی یا نسبی میبایست عبارت ( شرکت تضامنی یا نسبی ) و حداقل اسم یک نفر از شرکا ذکر شود.چنانچه اسم شرکت مشتمل بر اسامی کلیه شرکا نباشد میبایست پس از اسم شریک یا شرکایی که قید شده است عبارتی از قبیل ( و شرکا ) یا ( و برادران ) آورده شود .
  8. در شرکت های تضامنی و نسبی، شرکا میبایست حداقل یک نفر از بین خود یا از خارج شرکت به سمت مدیریت تعیین کنند.
  9. در شرکت نسبی و تضامنی منافع به نسبت سهم شراکت بین شرکا تقسیم می گردد ، مگر آنکه شرکتنامه غیر از این ترتیب را در نظر گرفته باشد.
  10. در هر دو شرکت، در صورتی که سهم شراکت یک یا چند نفر از شرکا غیرنقدی باشد میبایست به کلیه شرکا اعلام شود. در هر دو شرکت نسبی و شرکت تضامنی بدون رضایت کلیه شرکا، نمی توانند سهم شراکت خود را به دیگری انتقال دهند.

در ادامه ثبت کریم خان در خصوص وظایف مدیران شرکت های تضامنی و نسبی اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می دهد.

وظایف مدیران شرکت های تضامنی و نسبی

مدیر یا مدیران شرکت های تضامنی و نسبی وظیفه اداره شرکت را بر عهده دارد و بنا بر تعریف وظایف آن ها در شرکتنامه و یا اساسنامه ، طبق مقررات اسناد یاد شده خواهد بود.در صورتی که اساسنامه وجود نداشته باشد اجباراً میبایست وظایف و اختیارات مدیران این شرکت ها را در چهارچوب قواعد کلی اداره شرکت باشد. مسئولیت مدیر در برابر شرکا مثل مسئولیتی می باشد که وکیل در برابر موکول موکل دارد.

با توجه به عدم پیش بینی وظایف مدیران این شرکت ها در قانون تجارت میبایست وظایف و اختیارات مدیران شرکت ها در چهارچوب قواعد بالا، در پیوند با یکدیگر تحلیل شود. به نوعی دیگر مدیر تحت عنوان وکیل شرکت میبایست وظایف مربوط با چیزی که عرفاَ در راستای اداره امور تعبیر می گردد را انجام دهد. از جمله این وظایف رعایت مصلحت و توجه به منافع شرکت و پرهیز از قرار گرفتن در موقعیتی که تعارض منافع مدیر با شرکت را گریز ناپذیر سازد می توان نام برد.

تهاتر دیون

براساس ماده 130 قانون تجارت ، عدم قابلیت تهاتر دیون یکی از آثار استقلال شخصیت حقوقی شرکت است. بعنوان مثال شرکت تضامنی 10 میلیون تومان از شخص ثالث طلبکار می باشد و شخص ثالث هم 10 میلیون تومان از یکی از شرکای دیگر شرکت طلبکار است.

در این صورت در صورتی که شرکت به سراغ بدهکار خود برود، او نمی تواند به تهاتر دین خود با طلبی که از شریک دارد استناد کند. همچنین شریک شرکت نمی تواند در برابربدهی که به شخص ثالث دارد به طلبی که شرکت از این شخص دارد استناد نماید و دین خود را پرداخت ننماید.تنها فرضی که امکان استناد به تهاتر موجود است ، وقتی است که شرکت به انحلال رسد و شخصی طلبکار شرکت و مدیون به یکی از شرکا بوده و در برابر آن شریک به تهاتر استناد نماید.بعنوان مثال یک شخص ثالث از شرکت ده میلیون طلب داشته باشد و ده میلیون نیز به شخص دیگری که شریک شرکت است بدهکار باشد. در این صورت شروط استناد به تهاتر توسط شخص ثالث در برابر شخص دیگر :

  1. انحلال شرکت
  2. عدم وصول طلب توسط اکبر از شرکت

تقسیم منفعت و منع الزام به تکمیل سرمایه و افزایش اجباری سرمایه

براساس ماده 132 و 133 قانون تجارت ، در صورتی که سهم الشرکه شرکا به دلیل ضررهای وارد شده به شرکت کاهش یابد ، بعنوان مثال در صورتی که سرمایه شرکت از 100 میلیون تومان به 80 میلیون تومان برسد، در صورتی که شرکت در سال های بعد سودی حاصل کند قبل از هر چیز میبایست این کسری سرمایه را جبران کند و پس از آن نسبت به تقسیم سود اقدام کند. پس اصولاَ امکان اجبار به تکمیل سرمایه وجود ندارد مگر برای پرداخت سود.

هم چنین در شرکت مختلط غیرسهامی به شریک بامسئولیت محدود نمی توان سود داد مگر آن که اعطای سود باعث کسری سرمایه نگردد زیرا براساس اصل ثابت و غیرقابل برداشت بودن سرمایه، سرمایه اصلی شرکت قابل تقسیم بین شرکا نیست و تنها در صورت وجود منافع می توان آن را بین شرکا تقسیم کند.امکان افزایش سرمایه با ایجاد تعهد در این شرکت ها وجود ندارد مگر با تراضی کلیه شرکا.براساس ماده 119 قانون تجارت ، تقسیم منفعت میان شرکا اصولاَ به نسبت سهم الشرکه است مگر شرط خلاف شده باشد.

اخراج شریک توسط شرکا و دادگاه

براساس ماده 131 قانون تجارت ، در دو حالت شرکا می توانند شریک را از شراکت اخراج نمایند:

  1. چنانچه یکی از شرکا ورشکسته شود دیگر شرکا می توانند سهم آن شریک را از دارایی شرکت به صورت نقدی تادیه و او را اخراج کنند.
  2. چنانچه طلبکاران شخصی یکی از شرکا براساس ماده 129 قانون تجارت در خواست انحلال شرکت را بنمایند، دیگر شرکا می توانند سهم ان شریک را از دارایی شرکت به صورت نقدی تادیه و او را اخراج کنند.

براساس تبصره ماده 136 قانون تجارت ، چنانچه یکی از شرکا به دلایلی انحلال شرکت را از محکمه درخواست کند اما دادگاه انحلال را به صورت انحصاری مربوط به شریک یا شرکای معینی تشخیص دهد، محکمه می تواند به تقاضای دیگر شرکا به جای انحلال، حکم اخراج آن شریک یا شرکای معین را دهد.

اگر می خواهید موارد انحلال شرکت را بدانید در ادامه با ثبت کریم خان همراه باشید.

موارد انحلال شرکت

  1. چنانچه شرکت موضوعی را که برای آن تشکیل شده است، انجام داده باشد و انجام آن به اتمام رسیده باشد.
  2. چنانچه انجام موضوعی که شرکت برای آن تشکیل شده، غیرممکن شده باشد.
  3. اگر شرکت برای مدت معینی، مثلاَ ده سال تشکیل شده و مدت یاد شده تمام شده باشد.
  4. اگر شرکت ورشکست گردد.
  5. اگر کل شرکاء راضی باشند.
  6. اگر یکی از شرکاء به هر دلیلی انحلال شرکت را از دادگاه تقاضا کند و دادگاه آن دلایل را بپذیرد و نسبت به انحلال شرکت حکم دهد.
  7. زمانی که یکی از شرکاء شرکت را فسخ نماید . ( فسخ شرکت در صورتی میسر می باشد که در اساسنامه این حق از شرکاء سلب نگشته و ناشی از قصد اضرار نباشد. تقاضای فسخ میبایست شش ماه پیش از فسخ، به صورت کتبی به شرکاء اعلام گردد ).
  8. در صورت ورشکستگی یکی از شرکاء
  9. در صورت فوت یا ممنوعیت یکی از شرکاء
  10. در صورت درخواست طلبکاران هر کدام از شرکاء ، در صورتی که نتوانسته باشند طلب خود را از دارائی شخص مورد نظر وصول نمایند و سهم مدیون از منافع شرکت، جهت تادیه آن کفایت نکند.

ثبت کریم خان در ادامه به مدارک لازم برای ثبت هر کدام از این شرکت ها می پردازد.

مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت های تضامنی

  1. شرکتنامه تکمیل شده ( دو نسخه )
  2. تقاضانامه تکمیل شده ( دو نسخه )
  3. اساسنامه تکمیل شده ( دو نسخه )
  4. صورتجلسه مجمع عمومی موسسین ( دو نسخه )
  5. صورتجلسه هیات مدیره ( دو نسخه )
  6. اصل مجوز فعالیت از مراجع مربوطه در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
  7. اصل گواهی عدم سوء پیشینه برای اعضاء هیات مدیره ، مدیر عامل
  8. کپی برابر با اصل مدارک احراز هویت تمامی شرکاء ، مدیران و هیات نظار ( در مواردی که تعداد شرکاء بیش از 12 نفر باشند).
  9. اصل وکالتنامه وکیل دادگستری چنانچه ثبت شرکت بوسیله وکیل صورت گیرد.

مدارک مورد نیاز جهت ثبت شرکت نسبی

  1. دو نسخه شرکتنامه تکمیل شده
  2. دو نسخه تقاضانامه تکمیل شده
  3. دو نسخه اساسنامه تکمیل شده
  4. کامل کردن فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام های پیشنهادی و همچنین فیش واریزی
  5. اصل مجوز فعالیت از مراجع مربوطه در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
  6. کپی برابر با اصل مدارک احراز هویت تمامی شرکاء ، مدیران و هیات نظار ( در مواردی که تعداد شرکاء بیش از 12 نفر باشند).
  7. اصل گواهی عدم سوء پیشینه برای اعضاء هیات مدیره ، مدیر عامل
  8. دو نسخه صورتجلسه مجمع عمومی موسسین
  9. دو نسخه صورتجلسه هیات مدیره
  10. اصل وکالتنامه وکیل دادگستری چنانچه ثبت شرکت بواسطه وکیل صورت پذیرد.

دیدگاهی یافت نشد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *