شرکت مختلط غیر سهامی

شرکت مختلط غیر سهامی چگونه ثبت می شود؟

ثبت شرکت مختلط غیر سهامی امروزه یکی از اموری است که بسیاری از صاحبان شغل نسبت به آن مبادرت دارند،شرکت مختلط غیرسهامی به شرکتی گفته می شود که جهت انجام امور تجارتی تحت اسم مخصوص بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تاسیس می شود (ماده 141 قانون تجارت)

در این شرکت شریک ضامن در قبال کلیه قروضی که ممکن است بر دارایی شرکت حاصل گردد مسئول است و مسئولیت شریک با مسئولیت محدود تا میزان سرمایه ای است که در شرکت سرمایه گذاری نموده و یا به میزان سرمایه ای است که در آینده تصمیم به گذاشتن آن دارد.به دنبال نام شرکت مختلط غیر سهامی باید عبارت (شرکت مختلط) و حداقل نام یکی از شرکا ضامن قید شود.در ادامه موسسه ثبت شرکت کریم خان به اصول ثبت شرکت مختلط غیر سهامی می پردازد.

شرکای شرکت مختلط غیر سهامی
شریک ضامن که حکم ضامن درشرکت تضامنی را دارد و همچنین شریک غیر ضامن که وجود شریک غیر ضامن سبب تمایز شرکت مختلط غیر سهامی از شرکت تضامنی متمایز شده است.

وضعیت حقوقی شرکا پس از ثبت شرکت مختلط غیر سهامی

گفتنی است که شریک ضامن هنگام ثبت شرکت غیر سهامی میبایست مقداری از سرمایه شرکت را تادیه کند و شریک مذکور باید مسئولیت تمامی بدهی هایی که ممکن است شرکت علاوه بر دارایی خود بیابد را به عهده بگیرد.این امر بدین معناست که در صورتی که سرمایه شرکت مختلط غیر سهامی برای ادای طلب طلبکاران کافی نبود،طلبکاران می توانند به اموال و دارایی فرد فرد شرکا ضامن و یا به کلیه آنان به نحو تضامن مراجعه نموده و آن قسمت از طلب خود را که از دارائی شرکت دریافت ننموده اند وصول نمایند.به عبارتی دیگر در صورتی که سرمایه شرکت مختلط غیر سهامی برای ادای قرض طلبکاران کافی نبود،در صورتی که شرکا با مسئولیت محدود تنها به اندازه آورده خود به شرکت مختلط غیر سهامی در مقابل طلبکاران پاسخگو خواهند بود و طلبکار حق مراجعه به اموال و دارائی شخصی شرکای مذکور را نخواهد داشت.

همچنین در این بخش موسسه ثبت شرکت کریم خان متذکر می شود که پس از ثبت شرکت مختلط غیر سهامی روابط بین شرکا طبق شرکتنامه صورت خواهد گرفت.

در زمان ثبت شرکت مختلط غیر سهامی باید به این نکته توجه داشته باشید که نام شریک غیر ضامن نباید به دنبال اسم شرکت آورده شود و اگر بر خلاف این مورد عمل شود شریک ذکر شده ضامن به حساب خواهد آمد.

ثبت شرکت مختلط غیر سهامی

شرکت های مختلط غیر سهامی در زمره شرکت های شخصی قرار دارند و ثبت شرکت مختلط غیر سهامی به وسیله تنظیم شرکتنامه واساسنامه و امضای شرکا صورت می گیرد.پس از ثبت شرکت مختلط غیر سهامی روابط شرکا طبق شرکتنامه بوده،همچنین تنظیم اساسنامه نیز درشرکت متداول می باشد.در هنگام ثبت شرکت مختلط غیر سهامی،می بایست تنظیم شرکتنامه و اساسنامه طبق مفاد ماده 161 ق.ت. ناظر به مواد 136 تا 140 همان قانون صورت گیرد و پس از ثبت شرکت مختلط غیر سهامی خلاصه ای از شرکتنامه در روزنامه رسمی و یکی از روزنامه های کثیر الانتشار نوشته می شود.

ارگان اداره کننده شرکت مختلط غیرسهامی

پس از ثبت شرکت مختلط غیر سهامی کلیه امور مربوط به شرکت بر عهده شرکای ضامن بوده و تمامی حیطه اختیارات آن ها طبق مقررات شرکت تضامنی است.بنابراین شریک ضامن مسئول پرداخت قروضی است که شرکت مختلط غیر سهامی بر اثر فعالیت خود به دیگران پیدا می کند.پس از منحل شدن شرکت مختلط غیر سهامی طلبکار باید به دارایی شخص حقوقی مراجعه نماید و در صورتی که دارایی شخص حقوقی برای ادای قرض کفایت نکرد طلبکار می تواند بطور نامحدود و تضامنی به دارائی شخصی شرکای ضامن مراجعه نماید (مستفاد از مواد 141و 164 و 151 و 157 ق.ت)

حق اداره شرکت به شریک با مسئولیت محدود داده نشده است و در صورتی که معاملاتی برای شرکت انجام گرفت در مورد تعهدات ناشی از آن معاملات درمقابل طرف معامله ضامن خواهد بود در غیر این صورت باید قید کند که معامله را به وکالت از طرف شرکت به انجام می رساند.چنانچه تعداد شرکا زیاد بود،تمامی شرکای ذکر شده می توانند در امور شرکت دخالت داشته باشند.اساسنامه شرکت می تواند اداره امور شرکت را به یک یا چند مدیر منتخب بسپارد و شیوه مدیریت مدیر یا مدیران و قلمرو و حدود اختیارات آنان را تعیین نماید.طبق ماده 144 ناظر به ماده 123 قانون تجارت شرکا تنها به شرط رضایت سایر شرکا می توانند سهم خود را به دیگری انتقال دهند،همچنین طبق ماده 148 ق.ت. شریک با مسئولیت محدود نمی تواند بدون رضایت سایر شرکا تمام قسمتی از سهم الشرکه خود را به شخص ثالث منتقل نموده و او را در شرکت مختلط غیر سهامی داخل نماید.در این حالت شخص ثالث ذکر شده مجاز به دخالت در اداره شرکت و حق بازرسی در امور شرکت نخواهد بود.در ضمن لازم به ذکر است که در اساسنامه شرکت مختلط غیر سهامی می توان بازرس یا بازرسان را جهت کنترل و مراقبت شرکت پیش بینی نمود.

ارگان تصمیم گیرنده شرکت مختلط غیر سهامی

در قانون تجارت ایران تشکیل مجامع عمومی عادی یا فوق العاده برای شرکت مختلط غیر سهامی در نظر گرفته نشده است اما با این حال شرکا هنگام ثبت شرکت مختلط غیر سهامی و تاسیس آن می بایست مجامع مزبور را در اساسنامه پیش بینی نمایند.شرکای مسئولیت محدود حق استفاده از سود شرکت مختلط غیر سهامی را ندارند،این امر تنها در زمانی صورت می پذیرد که تقسیم سود میان آن ها سبب کم شدن سرمایه نشود.به عبارت دیگر در صورتی که در اثر ضررهای وارد شده سهم شریک با مسئولیت محدود کم شود تا زمان جبران میزانی از این زیان هیچگونه سودی به این شریک تعلق نمی گیرد و در صورتی که وجه مورد نیاز برای پرداخت زیان،پرداخت نشود،شریک با مسئولیت محدود تا معادل وجه دریافتی در مقابل تعهدات شرکت پاسخگو خواهد بود مگر این که اثبات کند با حسن نیت و با استناد به ترازنامه وجه مزبور را اخذ نموده است (مستفاد از ماده 154 ق.ت)

انحلال و تصفیه شرکت مختلط غیر سهامی

موارد انحلال شرکت مختلط غیر سهامی (ماده 161 ناظر بر ماده 136 ق.ت)

1. در موارد فقرات 1و2و3 ماده 93 ق.ت. (منسوخه).
2. در صورت جلب رضایت تمام شرکا
3. در صورتی که یکی از شرکا به دلایلی تقاضای انحلال شرکت را نمود و دادگاه با احراز موجه بودن دلایل مزبور حکم به انحلال شرکت بدهد.
4. در صورت فسخ یکی از شرکا براساس ماده 137 ق.ت.
5. در صورت ورشکستگی یکی از این شرکا مطابق ماده 138 ق.ت.
6. در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکا مطابق مواد 139 و 140 ق.ت.

نکته : براساس قسمت دوم ماده 161 ق.ت مرگ یا محجوریت یا ورشکستگی شریک یا شرکای با مسئولیت محدود دلیلی بر انحلال شرکت نمی شود.

تصفیه توسط مدیر یا مدیران شرکت صورت می پذیرد مگر آنکه شرکای ضامن اشخاص دیگری را از خارج یا از بین خود برای تصفیه تعیین نمایند در صورت اختلاف نظر بین شرکای ضامن دادگاه افرادی را جهت تصفیه معین می کند و شرکای غیر ضامن نیز مجازند که یک یا چند نفر را به منظور نظارت بر تصفیه تعیین نمایند.مدیران می بایست کارهای جاری را خاتمه داده و تعهدات را اجرا نمایند،به علاوه وصول مطالبات و تقسیم دارایی شرکت غیر مختلط سهامی از دیگر وظایف مدیران می باشد.زمان انحلال شرکت مختلط غیر سهامی در صورتی که شریک با مسئولیت محدود سهم الشرکه خود را به طور کامل تادیه نکرده باشد و یا پس از پرداخت مسترد داشته باشد طلبکاران شرکت می توانند معادل آنچه از بابت سهم الشرکه باقی مانده است مستقیما علیه شریک با مسئولیت محدود اقامه دعوی نمایند و در صورتی که شرکت ورشکسته شده باشد حق با مدیر تصفیه خواهد شد.

اگر شرکت مختلط غیر سهامی ورشکسته شده باشد باید دارایی شرکت میان طلبکاران تقسیم شود،همچنین لازم به ذکر است که در چنین شرایطی سهام شرکای با مسئولیت محدود نیز جز دارایی شرکت به حساب می آید.در صورتی که باز هم دارایی شرکت جهت پرداخت بدهی کافی نبود،طلبکاران باید طلب خود را از دارایی شرکای ضامن بردارند و دراین صورت طلبکاران شرکت و طلبکاران شخصی شرکای ضامن یکسان تلقی خواهند شد.در صورت ورشکستگی یکی از شرکای شرکت و یا طلبکاران آن با طلبکاران شخصی شریک مزبور متساوی الحقوق خواهند بود(مستفاد از مواد 156 و 157 و 158 ق.ت ).

(ماده 156: اگر شرکت مختلط غیر سهامی ورشکست شود،دارائی شرکت بین طلبکاران خود شرکت تقسیم شده و طلبکاران شخصی شرکاء درآن حقی ندارند،سهم الشرکه شرکاء با مسئولیت محدود نیز جزو دارائی شرکت نیز محسوب است.)

ماده 157:سرمایه شرکت را می توان از طریق صدور سهام جدید و یا از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود افزایش داد.

ماده 158 : تأدیه مبلغ اسمی سهام جدید به یكی از طرق زیر امكان‌پذیر است:

1. پرداخت مبلغ اسمی سهم به نقد.
2. تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شركت به سهام جدید.
3.  انتقال سود تقسیم نشده یا اندوخته یا عواید حاصله از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه شركت.
4. تبدیل اوراق قرضه به سهام.

‌تبصره 1 – فقط در شركت سهامی خاص تأدیه مبلغ اسمی سهام جدید به غیر نقد نیز مجاز است. ‌

تبصره 2 – انتقال اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع است.

دفاتر هر شرکتی که به انحلال برسد با نظر مدیر ثبت اسناد در محل مشخصی از تاریخ ختم تصفیه تا دو سال محفوظ می ماند و نیز هر شرکتی می تواند جهت تصفیه ترتیب دیگری را در اساسنامه خود مقرر دارد (مواد ٢١٧ و ٢١٨ ق.ت.).

ماده 217 : مادام که امر تصفیه خاتمه نیافته است مدیران تصفیه باید همه ساله مجمع عمومی عادی صاحبان سهام شرکت را با رعایت شرایط و تشریفاتی که در قانون و اساسنامه پیش بینی شده است دعوت کرده صورت دارایی منقول و غیر منقول و ترازنامه و حساب سود و زیان عملیات خود را به ضمیمه گزارشی حاکی از اعمالی که تا آن موقع انجام داده اند به مجمع عمومی مذکور تسلیم کنند.

ماده 218:در صورتی که به موجب اساسنامه شرکت یا تصمیم مجمع عمومی صاحبان سهام برای دوره تصفیه یک یا چند ناظر معین شده باشد ناظر باید به عملیات مدیران تصفیه رسیدگی کرده گزارش را به مجمع عمومی عادی صاحبان سهام تسلیم کند.

اداره شرکت

مطابق ماده ١٤٤ قانون تجارت : اداره شرکت غیر مختلط سهامی به عهده شریک یا شرکای ضامن و حدود اختیارات آنها همان است که در مورد شرکای شرکت تضامنی مقرر است.

در مورد شرکای با مسئولیت محدود ماده 145 اظهار داشته: شریک با مسئولیت محدود نه به عنوان شریک حق اداره کردن شرکت را دارد نه اداره امور شرکت از وظایف اوست.

با توجه به موارد فوق می توان این گونه گفت که شرکای مسئولیت محدود قادر به اداره کردن شرکت نمی باشند و اداره شرکت تنها به عهده شرکای ضامن می باشد،دلیل این امر این است که شرکای ضامن در قبال اشخاص ثالث دارای مسئولیت نامحدود هستند،طبیعتا باید حقوق آنها در مقابل شرکای با مسئولیت محدود حفظ شود و اراده آنها می تواند در تصمیم شرکای ضامن موثر باشد.

در این قسمت موسسه ثبت شرکت کریم خان قصد دارد به محدوده اختیارات شرکای با مسئولیت محدود در شرکت مختلط غیر سهامی بپردازد.

بر اساس قانون وضع شده توسط قانون گذاران شرکای با مسئولیت محدود مجوز مداخله در امور شرکت را ندارند.منظور از اداره شرکت انجام دادن تمامی عملیات و معاملاتی است که سبب ایجاد تعهد برای شرکت می شود و هدف از انجام آن نیز حفظ و سیانت از حقوق شرکای ضامن در قبال سایر شرکا واشخاص ثالث می باشد.تمامی گفته های فوق بدین معنا نیست که اعمال شریک با مسئولیت محدود در درون شرکت نیز که ارتباطی باحقوق اشخاص ثالث ندارد ممنوع است. پس شریک با مسئولیت محدود مجاز است در رای دادن مشورت شرکت در مجامع و سایر اموری که جنبه اداری درون شرکت دارد دخالت کند.کما اینکه خود مقنن به حق نظارت شرکای با مسئولیت محدود تصریح کرده است.

بر اساس ماده 147 ق.ت هر شریک با مسئولیت محدود حق نظارت در امور شرکت را داشته و می تواند از روی دفاتر واسناد شرکت برای اطلاع شخص خود راجع به وضعیت مالی شرکت صورت خلاصه ترتیب دهد. هر قراردادی که بین شرکا برخلاف این ترتیب داده شود از درجه اعتبار ساقط است.

بنابراین قانون تجارت برخلاف مواد 144 و 145 که دخالت شرکای با مسئولیت محدود را در اداره شرکت منع کرده است در ماده 147 به صراحت حق نظارت را به آنها داده و این موضوع جنبه نظم عمومی داشته تا آنجا که قرارداد بر خلاف آن را غیر معتبر دانسته است.

نکته ای که پس از ثبت شرکت غیر سهامی در خصوص اداره شرکت باید مورد توجه قرار گیرد انتخاب مدیران شرکت مختلط غیر سهامی است. سوالی که در این قسمت پیش می آید این است که آیا شرکا می توانند از اشخاص خارج شرکت مانند ماده 120 ق.ت. اشخاص را به عنوان مدیر برگزینند و آیا اصولا انتخاب شرکای با مسئولیت محدود به عنوان مدیر مجاز است؟

در پاسخ این سوال باید بگوییم که ماده 144 ق.ت. این امر را نمی پذیرد زیرا به موجب این ماده اداره شرکت از وظایف شرکا ضامن است و طبیعتا با پذیرش این ماده انتخاب شرکای با مسئولیت محدود بعنوان مدیر میسر نخواهد شد و این سیاست قانونگذار شرکت های مختلط غیر سهامی را در بهره مندی از متخصصین امر مدیریت محدودیت ایجاد می کند. ولی به نظر می رسد که با بهره گیری از اصول کلی حاکم بر شرکتهای تضامنی این گونه برداشت می کنیم که می توان مدیران را از میان اشخاص خارج از شرکت و حتی شرکای با مسئولیت محدود انتخاب نمود. ماده ١٢٠ ق.ت. که در مورد اداره شرکت های تضامنی است چنین امری را تجویز می کند و از طرف دیگر لحن ماده 144 طوری است که اداره شرکت مختلط غیر سهامی را از اختصاصات شرکای ضامن به حساب می آورد کما اینکه اداره شرکت تضامنی یا هرشرکت دیگر نیز جزیی از اختیارات و وظایف شرکا می باشد،بنابراین چنانچه اشخاص ضامن شخص را حتی خارج از شرکت نیز در این سمت قرار دهند باز هم خود آنها هستند که به اداره شرکت می پردازند زیرا مدیر مذکور نماینده آنها به حساب می آید و مانند این است که خودشان شرکت را اداره نمایند.

مزایای شرکت مختلط غیر سهامی برای شریک با مسئولیت محدود

مزیت شرکت مختلط غیر سهامی برای شرکای با مسئولیت محدود این است که در صورتی که این شرکا خود قصد تجارت ندارند اما می خواهند سرمایه گذاری تجاری کنند مجاز هستند بدون ‌این که اشخاص ثالث از اقدام آن ‌ها مطلع گردند اقدام به فعالیت های تجاری نمایند.

مزایای شرکت مختلط غیر سهامی برای شریک ضامن

مزیت شرکت مختلط غیر سهامی برای شرکای ضامن این است که اشخاصی که می خواهند به فعالیت های تجاری بپردازند و به دنبال سرمایه هستند بدون دخالت افراد دیگر این امکان را پیدا خواهند کرد.

مدارک لازم برای ثبت شرکت مختلط غیرسهامی

1. اظهارنامه به امضای شرکا ( دو نسخه )
2. شرکتنامه به امضای کلیه شرکا ( دو نسخه )
3. اساسنامه به امضای شرکا ( دو نسخه )
4. دو نسخه صورتجلسه مجمع عمومی موسسین به امضای کلیه شرکا ( با معرفی شریک یا شرکای ضامن که سمت مدیریت دارند )
5. فتوکپی شناسنامه شرکا و پایان خدمت در صورت مشمولی
6. اخذ مجوز از شورای مرکزی اصناف یا موافقت اصولی از وزارتخانه مربوطه در صورت نیاز

شرکت مختلط غیر سهامی برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوص بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود که در این مطلب به بحث درباره این نوع شرکت پرداخته ایم.