در ثبت شرکت سهام بی نام بهتر است یا بانام ؟

موسسه حقوقی ثبت کریمخان در واقع در این مقاله به شرح ویژگی های سهام با نام و سهام بی نام می پردازد.

براساس ماده 24 لایحه اصلاحی : ” سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که مشخص کننده ی میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد…”

بنابراین ، هر سهم مشخص می کند که نسبت به تمامی سرمایه ، صاحب آن تا چه میزانی می تواند در اداره امور شرکت ، بواسطه حضور در مجامع عمومی و ابراز رای، مشارکت داشته باشد.همچنین ، چه میزان از منافع حاصل از فعالیت شرکت ، متعلق به اوست و در مقابل شرکت ، در صورتی که کلیه مبلغ سهم را نپرداخته باشد، چه میزان تعهد مالی خواهد داشت.انواع سهم اصولاٌ بر دو نوع بانام و بی نام است.

در ادامه ،موسسه حقوقی ثبت کریم خان علاوه بر توضیح کامل در خصوص سهام بانام و بی نام ، به پاسخ این سوال اصلی می پردازد که در ثبت شرکت ، سهام بی نام بهتر است یا بانام .

سهم بانام و سهم بی نام

الف ) سهم بانام

به سهمی اطلاق می شود که بر مالکیت شخص معینی دلالت می کند و نام و مشخصات صاحب سهم در ورقه سهم و در دفتر ثبت سهام شرکت نوشته می شود و در موارد ذیل صدور سهام بانام الزامی است :

زمانی که کلیه مبلغ اسمی هر سهم بی نام پرداخت نشده باشد.
سهامی که مدیران شرکت تحت عنوان وثیقه می سپارند و تا خاتمه مفاصا حساب دوره تصدی مدیران ، غیر قابل انتقال می باشد.
سهام محجورین و صغار جهت حمایت از حقوق این اشخاص
سهام بانام و هر نقل و انتقال آن ها باید در دفتر ثبت سهام شرکت ثبت شود وگرنه برای شرکت و اشخاص اعتبار قانونی نخواهد داشت.

چنانچه بخشی از مبلغ اسمی سهم بانام پرداخت نگردد منتقل الیه قائم مقام ناقل خواهد بود.

ب) سهم بی نام

به سهمی اطلاق می گردد که نام دارنده در آن نوشته نمی شود و به شکل سند در وجه حامل تنظیم و دارنده آن مالک شناخته می شود، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. این سهم به راحتی نقل و انتقال می شود و انتقال مالکیت با قبض و اقباض ( تحویل دادن و تحویل گرفتن است ) محقق می شود.این نوع سهام از نظر صلاحیت محاکم در حکم اموال منقول است و باید به دادگاه محلی رجوع شود.اثر حقوقی مربوط به سهام بانام و بی نام در کیفیت انتقال آن است.

اول ) انتقال سهم بی نام

همانگونه که قبلا گفته شد سهم بی نام در حکم اسناد در وجه حامل می باشد مثل چک ، سفته و برات در وجه حامل. این گونه اسناد به لحاظ مالکیت مانند اسکناس هستند یعنی نزد هر کسی یافت شود به همان شخص تعلق دارد مگر اینکه خلاف آن ثابت شود ( برای مثال ثابت شود که سند گم شده یا سرقت شده و یا به وسایل دیگری مانند کلاهبرداری به دست دیگری افتاده است ) .تازمانی که همه قیمت اسمی سهام پرداخت نشده صدور سهم بی نام و گواهینامه موقت بی نام ممنوع است. به صاحبان این گونه سهام تا زمانی که کل قیمت اسمی آن پرداخت نشده تنها می توان گواهینامه موقت بانام داد . ( ماده 30 )

انتقال گواهینامه موقت بانام قبل از پرداخت کل قیمت اسمی سهم ، بلامانع می باشد ولی در این صورت از نظر تعهدات مربوط به پرداخت مبلغ باقیمانده انتقال گیرنده جانشین انتقال دهنده خواهد شد. ( ماده 34 )

همانگونه که گفته شد ، انتقال سهم بی نام به قبض و اقباض می باشد و نیاز به ثبت انتقال در دفتر سهام نمی باشد.

دوم ) انتقال سهم بانام

انتقال سهام بانام ، بر عکس، نیازمند ثبت در دفتر ثبت سهام شرکت می باشد و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او باید انتقال را در دفتر ذکر شده امضا کند. چنانچهکه کلیه مبلغ اسمی سهم پرداخت نشده باشد ، نشانی کامل انتقال گیرنده هم در دفتر ثبت سهام شرکت قید و توسط انتقال گیرنده یا وکیل یا نماینده قانونی امضا شود و از نظر اجرای تعهدات ناشی از نقل و انتقالات سهم اعتبار خواهد داشت.

در ضمن لازم به ذکر است که علی رغم دیگر شرکت ها که نقل و انتقال سهام مشروط به موافقت کل یا برخی از شرکاست، در شرکت های سهامی عام اصولاَ نقل و انتقال سهام ، اعم از بی نام مجاز می باشد و وفق ماده 41 لایحه اصلاحی نمی تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام باشد اما در شرکت های سهامی خاص، نظر به مفهوممخالف ماده ذکر شده، نقل و انتقال سهام می تواند به موافقت مقامات مذکور باشد.