قبل از اینکه وارد مبحث تقسیم دارایی شویم در خصوص انحلال و تصفیه شرکت های تجاری توضیحاتی را به شما ارائه می دهیم.انحلال به معنای پایان فعالیت شرکت نیست بنابراین در زمان انحلال شرکت ، شخصیت حقوقی شرکت به پایان نمی رسد بلکه وارد مرحله تصفیه می گردد.در زمان تصفیه شرکت بدهی های شرکت پرداخت می شود و حقوق سهامداران به آن ها داده می شود و پس از آن شخصیت حقوقی شرکت به اتمام می رسد.
در شرکت های سهامی کارهای تصفیه را مدیران فعلی انجام می دهند اما اگردر اساسنامه یا مجمع عمومی فوق العاده تصمیم دیگری گرفته شود ، به همان تصمیم عمل می شود.اگر مدیران تصفیه چند نفر باشند می توانند به صورت فردی و یا با هم وظایف خود را انجام دهند زیرا مدیر تصفیه بعنوان نماینده شرکتی است که در حال تصفیه است و کارهای تصفیه را شخصاً انجام می دهد و هیچ چیزی نمی تواند اختیارات مدیران تصفیه را محدود کند.
طول مدت زمان کار مدیران تصفیه حداکثر دو سال است اما اگر مدیران تصفیه نتوانند در این دو سال کار تصفیه شرکت را تمام کنند می توانند از مجمع عمومی بخواهند این مدت زمان را تمدید نماید.اگر مدیر تصفیه توسط دادگاه انتخاب شده باشد تمدید تصفیه آن بر عهده دادگاه می باشد.اگر مدیر تصفیه بدون درخواست تقاضا همچنان به کار تصفیه ادامه دهد به دو تا شش ماه حبس یا جزای نقدی از 20 هزار تا 200 هزار ریال، یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.براساس ماده 216 لایه قانونی عزل مدیر تصفیه با همان مرجعی است که او را انتخاب کرده است.علل اتمام کار مدیر تصفیه ممکن است استعفا ، فوت ، حجر و یا ورشکستگی باشد که در این مواقع مجمع عمومی جانشین وی را تعیین می کند در غیر این صورت دادگاه به درخواست هر ذی نفع جانشین او را معین خواهد کرد.
در ادامه ثبت کریم خان به بررسی تقسیم دارایی شرکت می پردازد.
تقسیم دارایی شرکت
زمانی که عمل تصفیه به اتمام می رسد شخصیت حقوقی شرکت باطل می شود و نوبت به تقسیم دارایی شرکت می رسد.تقسیم دارایی اصولاً با موافقت شرکا صورت می گیرد و اساسنامه در آن نقشی ندارد.پس از بازگرداندن سهام در صورتی که در اساسنامه صحبتی مورد مازاد دارایی نشده باشد ، مازاد دارایی به نسبت سهام در میان سهامداران تقسیم می گردد.در این بخش توجه به ماده 225 لایحه قانونی را برای شما ضروری می دانیم.”تقسیم دارایی شرکت بین صاحبان سهام خواه در مدت تصفیه و خواه پس از آن ممکن نیست مگر آن که شروع تصفیه و دعوت بستانکاران قبلاً سه مرتبه و هر مرتبه به فاصله یک ماه در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشاری که اطلاعیه ها و آگهی های مربوط به شرکت در آن درج می گردد آگهی شده و لااقل شش ماه از تاریخ انتشار اولین آگهی گذشته باشد.”
همچنین براساس ماده 226 لایحه قانونی : ” تخلف از ماده 225 مدیران تصفیه را مسئول خسارات بستانکارانی قرار خواهد داد که طلب خود را دریافت نکرده اند.” به علاوه لازم است به ماده 228 لایحه قانونی نیز در این خصوص توجه داشته باشید : ” پس از اعلام ختم تصفیه مدیران تصفیه باید وجوهی را که باقیمانده است در حساب مخصوصی نزد یکی از بانک‌های ایران تودیع و صورت اسامی بستانکاران و صاحبان سهامی را که حقوق خود را استیفاء نکرده‌اند نیز به آن بانک تسلیم و مراتب را طی آگهی مذکور در همان ماده به‌اطلاع اشخاص ذینفع برسانند تا برای گرفتن طلب خود به بانک مراجعه کنند. پس از انقضاء ده سال از تاریخ انتشار آگهی ختم تصفیه هر مبلغ از وجوه که در بانک باقیمانده باشد در حکم مال بلاصاحب بوده و از طرف بانک با اطلاع دادستان شهرستان محل به خزانه دولت منتقل خواهد شد.”
براساس ماده 229 لایحه قانونی : ” دفاتر و سایر اسناد و مدارک شرکت تصفیه شده باید تا ده سال از تاریخ اعلام ختم تصفیه محفوظ بماند به این منظور مدیران تصفیه باید مقارن اعلام ختم تصفیه به مرجع ثبت شرکت‌ها دفاتر و اسناد و مدارک مذکور را نیز به مرجع ثبت شرکت ها تحویل دهند تا نگهداری و برای مراجعه اشخاص ذینفع آماده باشد.”
بنابر ماده 227 لایحه قانونی : ” مدیران تصفیه مکلفند ظرف یک ماه پس از ختم تصفیه مراتب را به مرجع ثبت شرکت‌ها اعلام دارند تا به ثبت رسیده و در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشاری که اطلاعیه ها و آگهی های مربوط به شرکت در آن درج می گردد آگهی شود و نام شرکت از دفتر ثبت شرکت ها و دفتر‌ثبت تجارتی حذف گردد.”
دیدگاهی یافت نشد