شرکت های تعاونی و اهدافشان
ثبت شرکت کریم خان طی این نوشتار جزئیات دقیق تری در خصوص انواع شرکت های تعاونی و اهدافشان از تشکیل این نوع شرکت ها بیان نموده است. مطابق با ماده 8 ق.ت.ج.ا ، شرکت تعاونی، شرکتی می باشد که میان اشخاص حقیقی، جهت فعالیت در امور مرتبط با تولید و توزیع، در راستای اهداف قید شده در قانون بخش تعاونی، جهت بهبود اوضاع اقتصادی و اجتماعی اعضاء از روش همکاری و همفکری مساعی آن ها با رعایت قانون مذکور به وجود می آید.
سابقه ی تاریخی و قانون گذاری
قانون تجارت که در سال 1304 به تصویب رسیده است موضوع شرکت های تعاونی را پیش بینی نموده و طی قانونی که در 1311 تصویب شد، مواد 190 تا 195 به شرکت های تعاونی تولید و مصرف تعلق گرفت. پس از آن در تاریخ 16 خرداد 1350 قانون شرکت های تعاونی به تصویب رسید که شامل 49 ماده بود. در سال 1365 طرح قانونی بخش تعاون اقتصادی جمهوری اسلامی ایران که در اصل 44 ق.ا نیز به صورت مختصر به آن اشاره شده است تهیه شده و به مجلس ارائه شد. پس از آن با عنوان قانون بخش تعاون اقتصاد جمهوری اسلامی ایران در 71 ماده و 500 تبصره در تاریخ 24/6/1370 تصویب شد، که در آن دو نوع تعاونی تولید و تعاونی توزیع پیش بینی شده است. لازم به ذکر است که این قانون بر قسمت های تعاونی حاکم می باشد و همچنین بر اساس ماده 71 همان قانون، مقررات و قوانین قبلی که با این قانون مغایر می باشند لغو شده اند. شرکت تعاونی جهت بهبود اوضاع اقتصادی شرکای شرکت و تامین نیازها و احتیاجات آن ها ایجاد می شود.
ثبت کریم خان در ادامه اهداف شرکت تعاونی را برشمرده است.
اهداف شرکت تعاونی بر اساس ماده 1 (ق.ت.ج.ا)
- ایجاد و آماده سازی شرایط و امکانات کار برای همه در جهت رسیدن به اشتغال کامل
- قرار دادن ابزار کار در اختیار اشخاصی که می توانند مشغول به کار شوند اما ابزار کار را ندارند.
- جلوگیری از تمرکز و تداول و ثروت در دست اشخاص و گروه های خاص برای شکل گیری عدالت اجتماعی
- پیشگیری از کارفرمای مطلق شدن دولت
- قرار گرفتن مدیریت و سرمایه لازم و منابع در اختیار نیروی کار و ترغیب به بهره برداری مستقیم از حاصل کار خود.
- جلوگیری از انحصار، احتکار، تورم، خسارت به غیر
- توسعه و تحکیم مشارکت و تعاون عمومی بین همه ی مردم
فصل پنجم قانون تعاون جمهوری اسلامی، دو نوع شرکت تعاونی را بیان نموده است که عبارتند از شرکت تعاونی تولید و شرکت تعاونی توزیع که در ادامه تعریف مختصری از هرکدام خواهیم داشت.
_ شرکت تعاونی تولید: این نوع از تعاونی شامل تعاونی های مرتبط با امور کشاورزی، دامداری، پرورش و صید و ماهی و … می باشد و هر یک از اعضای آن می بایست مشغول به کار باشند.
_ شرکت تعاونی توزیع : بر اساس ماده 27، تعاونی هایی می باشند که نیازهای مشاغل تولیدی و یا مصرف کنندگان عضو خود را در قالب مصالح عمومی و در راستای کاهش هزینه تعاونی ها فراهم می نمایند.
اصول حاکم بر شرکت تعاونی
- هدف از تشکیل شرکت تعاونی بدست آوردن سود و منفعت نمی باشد، به همین علت به کار بردن کلمه ی سود در رابطه با درآمد آن ها مجاز نمی باشد و آنچه که به شرکا داده می شود افزون بر میزان دریافتی می باشد که متناسب با میزان معاملات انجام با شرکت به وسیله ی شرکا به آن ها پرداخت می گردد.
- نظارت دولت بر شرکت تعاونی نسبت به سایر شرکت های تجاری بسیار بیشتر می باشد. این امر به دلیل نقش مهم شرکت تعاونی در اقتصاد و پشتیبانی از قشر ضعیف جامعه می باشد.
- در شرکت تعاونی هر یک از شرکا بدون در نظر گرفتن میزان سهمش دارای یک رای می باشد.
- به صورت اصولی فقط شرکا امکان استفاده از مزایای شرکت تعاونی را دارند اما در عمل اینگونه دیده می شود که به افراد خارج نیز اجازه ی معامله با شرکت داده می شود. لیکن سود و منفعت، به شرکا اختصاص دارد.
- جهت تشکیل شرکت تعاونی وجود حداقل 7 شریک الزامی می باشد.
- به طور معمول شرکت تعاونی دارای اختیاراتی همانند معافیت از مالیات، اخذ وام های بدون بهره، اولویت در معاملات با موسسات دولتی و … می باشند.
دیدگاهی یافت نشد